Bỡ ngỡ làm sinh viên thư viện
Sau khi hoàn thành tốt nghiệp trung học phổ thông, tôi dự thi vào một trường Đại học, cũng như mọi người tôi đi thi, nhưng kết quả là “Rớt”, dặn lòng cố gắng thêm một năm nữa, vậy là năm sau tôi tiếp tục đi thi “Đại học”, ông trời lại chiêu ngươi tôi, tôi thiếu một điểm để đậu Đại học, không biết gì hơn ngoài khóc, nhưng ông trời vẫn cho tôi một lối đi, mở ra cho tôi một con đường khác, tôi đậu vào Trường Cao Đẳng Sư Phạm Thừa Thiên Huế với ngành “ Khoa học thư viện”. Khi làm hồ sơ dự thi, tôi không hề biết điểm chuẩn vào trường là bao nhiêu, ngành đó là ngành gì, sẽ học cái gì trong đó, ra trường sẽ làm ở đâu. Nghe lời Ba, tôi chỉ biết đi thi. Phải dùng từ “ May” tôi mới đậu. Từ đó, tôi tự nhủ với lòng phải biết cố gắng nắm bắt những gì mình đã làm được tuy không được như mong muốn của mình. Không học “ĐH” thì đã sao “ CĐ” cũng tốt mà, chủ yếu là do bản thân mình thôi. Tôi đã tự động viên mình như thế. Và thời gian cứ thế trôi qua, tôi nhận được giấy báo trúng tuyển của trường, tôi chạy lui chạy tới ở UBND Phường, rồi văn phòng trường để làm thủ tục nhập học. Ngày nhập học tôi thấy rất lạ lẫm với lớp. Năm 1 với số lượng sinh viên là 43 bạn, không có một nam sinh, vì vậy mà Thầy chủ nhiệm của tôi thành đẹp trai nhất lớp, qua năm 2 còn 40 và năm cuối thì 38 bạn sinh viên. Khi bước vào ngành môn học đầu tiên chúng tôi được học là môn “Thư viện học đại cương”. Đây là một môn học giới thiệu tổng quan về thư viện, cho chúng tôi biết thư viện là gì, và khi đến với thư viện chúng tôi phải làm gì đầu tiên. Bộ môn này còn khẳng định cho chúng tôi biết về trách nhiệm và nhiệm vụ của một cán bộ thư viện hay bạn đọc đóng vai trò như thế nào đối với thư viện, sức mạnh của vốn tài liệu có thu hút bạn đọc không, các dịch vụ hạ tầng cơ sở có tốt không, có đảm bảo cung cấp đầy đủ nhu cầu cho bạn đọc. “Thư viện học đại cương” cũng khẳng định bốn yếu tố cấu thành thư viện đó là: Bạn đọc, vốn tài liệu, cơ sở hạ tầng, cán bộ thư viện. Ngoài ra Học kỳ 1, chúng tôi còn được làm quen với các môn học khác nhau như : Thông tin học đại cương, xây dựng và phát triển vốn tài liệu, phân loại tài liệu. Qúa trình học tôi nhận ra với tất cả các bộ môn, thì đều có một mối liên quan qua lại lẫn nhau, trong đó môn “ Phân loại tài liệu” là môn tôi thấy khó nhất, nó đòi hỏi sự tư duy, suy luận cao, những người làm công tác phân loại tài liệu phải có kiến thức rộng từ những sự vật hiện hữu xung quanh mình, phải có một vốn kiến thức vững chắc. Hiện nay mỗi trường áp dụng các chuẩn riêng để phân loại tài liệu như khung phân loại Thập phân Deway( DDC), Thập phân bách khoa (UDC). Hệ thống khung phân loại thập phân Deway (DDC) đang được các trường nằm trong hệ thống Thư viện ở Việt Nam sử dụng, theo tôi tìm hiểu thì bảng phân loại thập phân Deway được dịch bởi Thư viện Quốc gia Việt Nam, hiện nay Thư viện Quốc gia Việt Nam là thư viện lớn nhất ở Việt Nam. Có rất nhiều tranh cãi trong việc thống nhất việc sử dụng một khung phân loại chung, trong thực tiễn vấn đề đó khó có thể thực hiện được. Ngoài bộ môn “ Thư viện học đại cương” thì còn môn “ Thông tin học đại cương” là môn học cho chúng tôi hiểu được tầm quan trọng của thông tin trong cuộc sống hiện đại, cách tìm kiếm thông tin sao cho chính xác, và có hai hình thức lưu trữ thông tin đó là; lưu trữ thông tin truyền thống như sách báo, tạp chí, và lưu trữ thông tin dưới dạng bằng phương tiện hiện đại. Giúp cho chúng tôi biết cách chọn lọc thông tin chính xác, và nguồn tin tin cậy để khai thác tin. Các môn học có những đặc trưng riêng nó thể hiện cho các bộ phận như: Bộ phận biên mục, bộ phận bạn đọc, bộ phận tin học,..đối với tôi nếu nói về khái niệm thư viện cách đây 3 năm thì trong suy nghĩ của tôi chỉ biết thư viện là một nơi có rất nhiều sách, là nơi có thể mượn những cuốn sách theo yêu cầu của mình, có một số bạn đến với thư viện để ngồi đọc truyện. Nhưng giờ đây trở thành sinh viên chuyên ngành thư viện, bước vào chuyên môn mới thấy công tác thư viện đối với bạn đọc thật không hề đơn giản chút nào, để phục vụ bạn đọc một cách nhanh chóng phải trải qua nhiều quá trình nghiệp vụ mới có thể phục vụ bạn đọc một cách tốt nhất. Bỡ ngỡ nhưng không bỏ lỡ nghề mà mình đã đi.
Niềm vui trong học tập.
Ba năm dưới mái Trường Cao đẳng Sư phạm TT Huế, tôi đã học được rất nhiều điều, nhất là ngành mà tôi đã theo đuổi suốt ba năm. Thư viện là nơi mà mỗi giờ giải lao, thầy cô đều tập trung lên thư viện để đọc sách, để trò chuyện với nhau. Thư viện trường tôi nằm trên tầng 3 của tòa nhà KLF, là thư viện điện tử nên thư viện trang bị các thiết bị hiện đại như cổng từ, máy camera, tivi, máy tính, máy scan, hệ thống tra cứu opac, công nghệ PFID...nhằm đáp ứng các nhu cầu của bạn đọc. Không gian của thư viện thoáng mát, cây cảnh được bố trí bên cạnh khung cửa sổ và có những bức tranh phong cảnh thiên nhiên tạo không khí gần gũi. Chúng tôi thường được Thầy giáo dẫn lên thư viện để thực hành, có lần tôi trả sách quá hạn thế là bị treo thẻ một tháng, đây là một bài học nhớ nhất trong đời đi học của tôi. Học ngành Thư viện tôi được đi thực tế tại thư viện các trường Đại học, Cao đẳng, và các trường Phổ thông trên toàn thành phố, năm 2 tôi đi thực tế để lấy số liệu thực tiễn về làm bài tập lớn của Thầy giao cho với nội dung “Tìm hiểu thực trạng sử dụng các chuẩn biên mục trong công tác biên mục tài liệu của các thư viện trên địa bàn thừa thiên Huế”; tôi đã chọn trường Đại học Nông lâm để nghiên cứu. Các cô nhiệt tình giúp đỡ sau một hồi hỏi thăm tôi kịch liệt với vô vàng câu hỏi: em ở đâu, học trường nào, lớp nào, ai làm chủ nhiệm, vì sao chọn trường cô để nghiên cứu,… tôi toát cả mồ hôi, tim đập loạn xạ, nhưng phải cố giữ lấy bình tĩnh để trả lời các câu hỏi của cô, may mà cô đã nhận trả lời các câu hỏi của tôi. Nhờ cô chỉ dẫn kĩ càng mà tôi có số liệu rõ ràng nên bài đó tôi được điểm A, tuy quá trình đi thu thập số liệu rất vất vả nhưng đổi lại tôi được niềm vui và học được nhiều kinh nghiệm hơn trong quá trình giao tiếp. Với những câu hỏi kiểm tra trên lớp các Cô, Thầy đều đặt ra những câu hỏi gợi mở để chúng tôi tư duy, liên hệ thực tế, nhất là những câu hỏi liên quan đến môn Phân loại tài liệu, việc xem cuốn sách đó thuộc môn ngành khoa học gì, có kí hiệu bao nhiêu, kí hiệu đó có đúng với nội dung cuốn sách đó không. VD như “ Chính sách giáo dục ở Ấn độ” thì chúng ta phải xác định chủ đề chính ở đây là “ Chính sách giáo dục” có kí hiệu là 379, khía cạnh phụ là “Ấn độ” kí hiệu là 54, suy ra kí hiệu phân loại của nội dung này là 379.54. Để có được ký hiệu phân loại chính xác phải trải qua quá trình suy nghĩ cẩn thận để đưa ra một kết quả đó. Cũng giống như trong công tác Biên mục tài liệu, chúng ta phải biên mục sao cho bạn đọc có thể hiểu nội dung của cuốn sách mà bạn đọc cần tìm. Chúng tôi còn được học Bảng chữ cái a, b,c, với bộ môn “Hệ thống lưu trữ thông tin”, chúng tôi được Thầy giáo cho quay ngược lại thời gian, trở về học sinh lớp một, học lại phần tiếng việt, học các nguyên âm, phụ âm, sau này mới biết học thuộc vần chữ cái để quá trình sắp xếp vị trí các phiếu trong mục lục chữ cái chính xác hơn. Học đi đôi với hành, chúng tôi được thực hiện trên các phiếu mô tả làm bằng các tờ giấy màu xinh xắn. Sinh viên chuyên ngành thư viện được đào tạo một cách toàn diện về các hoạt động trong dây chuyền thư viện, nên khi chúng tôi đọc các phiếu mô tả chúng tôi có thể hiểu trên đó đang mô tả những nội dung gì. Do đặc tính của năm cuối nên tôi lên thư viện thường xuyên, tôi hay nói đùa thư viện là nhà của tôi, tôi lên thư viện không chỉ để mượn sách, mà tôi lên thư viện như đi tìm một khoảng lặng trong tôi, thư viện là nơi yên tĩnh nhất. Chặng đường ba năm không phải là quá lâu, nhưng cũng đủ dài để chúng tôi hiểu và yêu nghề hơn. Ra trường mỗi đứa một phương, ai may mắn thì làm việc đúng chuyên ngành đã được học, ai kém may mắn thì làm việc trái ngành trái nghề. Nghĩ đến đây tôi thấy lòng nao nao, xen lẫn một nỗi buồn khó tả, khó diễn thành lời.
Cố gắng bước đi
Mỗi người đều có một đôi chân để bước đi, và có nhiều cách để bước đi. Có người không cần bước cũng tới đích, có người phải ra sức học tập chăm chỉ mới tới đích. Năm cuối là năm nước rút, chúng tôi phải chạy đua với thời gian, luôn tự nhủ với bản thân là phải cố gắng. Có một câu châm ngôn mà tôi tự đặt ra cho chính bản thân khi cảm thấy muốn buôn rơi tất cả, đó là câu “Học như chưa từng được học”, tôi biết nếu tôi không học thì sau này khó có thể quay trở lại thời gian mà tôi được đi học, nghĩ đến vậy mà cố gắng phấn đấu, nếu không đạt như ý mình muốn thì tôi cũng vui vì tôi đã làm hết sức mình rồi. Tôi yêu nghề thư viện, cái nghề mà tôi đang theo học, tôi muốn trở thành cộng tác viên cho các thư viện để trao dồi kỹ năng hành nghề, nhưng cơ hội đó không đến với tôi. Có một câu châm ngôn rất hay “Trên bước đường thành công không có dấuchân kẻ lười biếng”, và cơ hội không tự đến với mình mà mình phải tự tìm lấy nó, học kì ba của năm hai, tôi chỉ nghĩ, học để ra trường ngang bằng khá là đủ để xin việc, thế là tôi vừa học vừa chơi, không đặt nặng vấn đề ra trường phải bằng giỏi, nhưng từ thực tế mấy anh chị học khóa trước tôi đều chưa có việc làm, tuy họ ra trường được bằng khá. Tôi bắt đầu thấy lo, con gái mà không có việc làm ở nhà sẽ già liền, nghĩ vậy mà tôi thấy run cả người, thế là tôi bắt đầu đặt ra cho mình những kế hoạch để sau này ra trường có gì hơn họ một chút để xin được việc. Tôi bắt đầu lao đầu vào học, không những học tôi còn tham gia các chương trình ngoại khóa, các hoạt động xã hội để tăng cường khả năng giao tiếp. Giờ đây tôi đang là sinh viên năm ba, đây là năm cuối của tôi, bao nhiêu điều phải suy nghĩ, phải tính toán, khiến tôi thấy mình già đi rất nhiều. Gần thi học kì rồi, nhưng tôi vẫn muốn dành ra một chút thời gian để viết một bài văn, ghi lại quá trình học ba năm của tôi dưới mái Trường Cao Đẳng Sư Phạm, nhất là ba năm học tại lớp K35 Khoa Học Thư Viện, vui có buồn có. Nhưng mong sao các bạn của tôi ra trường ai cũng xin được việc. Cố gắng tự bước đi trên đôi chân của mình, sẽ giúp tôi tự tin và trưởng thành hơn trong cuộc sống, đủ lớn để biết đâu là cái sai, và đâu là điều đúng. Học đi đôi với hành, tôi muốn ngành học của tôi sẽ được nhiều người biết đến hơn, được xem như là một nghề “hot” để các bạn trẻ đăng kí vào dự thi trong kì thi đại học và cao đẳng. ngoài ra tôi còn mong rằng sẽ có một trường đại học ở Huế, có một khoa mang tên “ Khoa Thư viện thông tin” để chúng tôi có cơ hội để học đại học, như bao các bạn khác. Ước mơ sau này của tôi là được làm việc tại một thư viện Chuyên ngành, vào tổ Phục chế tài liệu, tôi thấy việc phục chế lại tài liệu bị hư hỏng, là một công việc mang lại sự tái sinh cho mỗi cuốn sách. Tôi rất thích cầm trên tay, những cuốn sách mới, không bị hư hỏng, rách nát. Ước mơ của tôi sẽ không dễ thực hiện nhưng tôi biết một điều, nếu không cố gắng thì việc gì cũng không thể. Và vì thế, ngay bay giờ, tôi phải thực hiện được theo câu nói này “Học như chưa từng được học”