NGƯỜI ĐÀN BÀ – ĐÀN BỒ CÂU VÀ NHỮNG MẪU BÁNH MÌ
Nguyễn Thị Hồng Ngát
Khi người đàn bà ngồi trong vườn hoa
Cùng những mẫu bánh mì
Đàn bồ câu no nê mổ
Người đàn bà ấy đi rồi
Một người đàn bà khác lại đến
Ngồi vào chỗ của bà
Những mẫu vụn bánh mì lại được tung ra
Đàn bồ câu lại no nê mổ
Xa anh rồi anh yêu ơi!
Em sợ cái người đàn bà thứ hai kia
Đến ngồi vào chỗ người đàn bà thứ nhất
Nếu anh cũng giống những chú bồ câu
Anh sẽ chẳng nhớ em đâu
Dù bánh mì của em có vị cay của gừng vị mặn của muối
Có nước mắt của cách xa
Có thao thức của nhọc nhằn nỗi nhớ
Viết những lời yêu gửi gió mang đi
Ôi những mẫu bánh mì
Mong anh yêu ơi đừng bao giờ đến nhặt.
Câu chuyện tình yêu trong thơ Nguyễn Thị Hồng Ngát với đối tượng trữ tình là người đàn bà – đàn bồ câu và những mẫu bánh mì đã chuyển tải nỗi lo sợ mơ hồ của người phụ nữ khi đang yêu. Khác với phái mạnh, người phụ nữ khi đã chân thành yêu thương ai đó thì mãnh liệt, đắm say, để rồi đối nghịch với tình cảm đang yêu là nỗi lo lắng mơ hồ của họ.
Nỗi lo lắng được diễn tả bằng câu chuyện người đàn bà thứ nhất tung những mẫu bánh mì… rồi khi người đó đi rồi thì sẽ có người đàn bà thứ hai thế vào chỗ của họ… Xa anh rồi anh yêu ơi! / Em sợ cái người đàn bà thứ hai kia / Đến ngồi vào chỗ người đàn bà thứ nhất. Câu chuyện như kể về người đàn bà thứ nhất, thứ hai vô danh nào đó, chẳng liên quan đến anh và em, vậy mà nỗi lo sợ của em thật rõ.
Và họ đã nhận ra cái vô tư, vô tâm của đàn bồ câu: Nếu anh cũng giống những chú bồ câu / Anh sẽ chẳng nhớ em đâu / Dù bánh mì của em có vị cay của gừng vị mặn của muối / Có nước mắt của cách xa / Có thao thức của nhọc nhằn nỗi nhớ…
Hình ảnh bánh mì của em với đủ vị mặn, ngọt, chua, cay của một tình yêu tha thiết đã xúc động lòng anh. Ngày xưa chàng trai trong bài ca dao Anh đi anh nhớ quê nhà chọn canh rau muống, cà dầm tương để bày tỏ nỗi nhớ em, thì nay người phụ nữ hiện đại chọn bánh mì để gửi vào trong đó những khát vọng tình yêu. Canh rau muống, cà dầm tương là món ăn thường nhật ở nông thôn, bánh mì cũng là món ăn thường nhật của cuộc sống đô thị.
Cái tôi trữ tình che dấu nỗi lo sợ mơ hồ qua hình ảnh con chim bồ câu ăn mẫu bánh mì của người đàn bà thứ hai và khéo léo dặn dò: Ôi những mẫu bánh mì / Mong anh yêu ơi đừng bao giờ đến nhặt.
Ước mong là vậy mà vẫn có những người đàn bà với những mẫu bánh mì và những đàn chim bồ câu vô tâm đến mổ no nê. Và rồi lo lắng mơ hồ… Nỗi lo lắng mơ hồ của người phụ nữ đang yêu là có cơ sở từ sự khó hiểu của con tim, bởi Ai cũng có những phút yếu lòng như thế.
Đàn ông nông nổi giếng khơi / Đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu... Khi nhận ra Ai cũng có phút yếu lòng như thế, người phụ nữ tự biện minh, tự trấn an, tự bào chữa: Em biết rằng anh sẽ chẳng yêu em / Nụ hôn ấy chỉ là phút giây nông nổi / Em dại dột, em trẻ con, em yếu đuối… (Ai cũng có phút yếu lòng như thế - Thanh Hà)
Khát vọng tình yêu là muôn thuỡ, nói như Victo – Huygô: Nếu thế giới không có tình yêu thì thế gian mặt trời sẽ tắt. Và khi không phải lo lắng mơ hồ, phập phồng lo sợ thì tình yêu trong trái tim người phụ nữ sẽ vừa nồng ấm thiết tha, vừa bâng khuâng xao xuyến, và đó chính là vẻ đẹp muôn đời mà thế gian ban tặng cho người phụ nữ - vẻ đẹp đó đã làm cho nửa thế giới rạng ngời trong ngày Mồng Tám Tháng Ba!
Huế ngày 5/3/2013 Hoàng Thu Thủy